Założenie fundacji to coraz popularniejsze rozwiązanie w Polsce – zarówno wśród osób prywatnych, jak i przedsiębiorców. Od 2023 roku w polskim prawie funkcjonuje jednak nie tylko „klasyczna” fundacja, ale również fundacja rodzinna. Czym różnią się te dwa podmioty? Którą formę wybrać w zależności od swoich celów?
» Przeczytaj także publikację “Finansowanie fundacji”
Czym jest fundacja?
Fundacja to organizacja pozarządowa, której głównym celem jest realizacja zadań społecznie lub gospodarczo użytecznych. Fundacja działa na podstawie statutu i aktu fundacyjnego, a jej majątek pochodzi od fundatora – osoby fizycznej lub prawnej, która przeznacza środki na realizację określonego celu, np. edukacji, kultury, ochrony zdrowia, pomocy społecznej czy ekologii.
- Fundacja nie jest nastawiona na zysk.
- Cały majątek przeznacza na realizację celów statutowych.
- Może prowadzić działalność gospodarczą, ale tylko jako źródło finansowania działań statutowych.
Czym jest fundacja rodzinna?
Fundacja rodzinna to nowa forma prawna wprowadzona w Polsce w 2023 roku. Jej głównym celem jest zarządzanie majątkiem rodzinnym i zabezpieczenie sukcesji międzypokoleniowej. Fundacja rodzinna pozwala przedsiębiorcom na płynne przekazanie majątku (np. firmy, nieruchomości, inwestycji) kolejnym pokoleniom bez konieczności podziału majątku.
- Fundacja rodzinna służy gromadzeniu i ochronie majątku rodzinnego.
- Umożliwia wypłaty beneficjentom – członkom rodziny, a czasem także osobom spoza rodziny.
- Może prowadzić działalność gospodarczą w ograniczonym zakresie (np. wynajem nieruchomości, obrót udziałami, inwestowanie w papiery wartościowe).
Główne różnice między fundacją a fundacją rodzinną
- Cel działania
- Fundacja klasyczna: realizacja celów społecznych, charytatywnych, edukacyjnych, kulturalnych, ekologicznych.
- Fundacja rodzinna: ochrona majątku rodzinnego, sukcesja międzypokoleniowa, zapewnienie wypłat dla beneficjentów.
- Beneficjenci
- Fundacja klasyczna: społeczeństwo lub wybrane grupy społeczne, np. dzieci, osoby z niepełnosprawnościami, artyści.
- Fundacja rodzinna: członkowie rodziny i inne wskazane w statucie osoby.
- Majątek
- Fundacja klasyczna: przeznaczony na realizację celów statutowych.
- Fundacja rodzinna: zarządzany w celu ochrony i pomnażania majątku rodzinnego.
- Działalność gospodarcza
- Fundacja klasyczna: możliwa w ograniczonym zakresie, tylko na finansowanie celów statutowych.
- Fundacja rodzinna: dopuszczalna w określonych przepisami obszarach (np. inwestowanie w papiery wartościowe, najem nieruchomości).
- Rejestracja
- Fundacja klasyczna: w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS).
- Fundacja rodzinna: w Krajowym Rejestrze Fundacji Rodzinnych (KRS-FR).
- Opodatkowanie
- Fundacja klasyczna: podlega CIT, może mieć zwolnienia z VAT w niektórych przypadkach.
- Fundacja rodzinna: korzysta z preferencyjnych zasad podatkowych dla fundacji i beneficjentów.
Jak założyć fundację lub fundację rodzinną?
Zakładanie fundacji wymaga:
- przygotowania aktu fundacyjnego,
- opracowania statutu,
- rejestracji w KRS,
- wniesienia majątku (funduszu założycielskiego).
Zakładanie fundacji rodzinnej wymaga:
- przygotowania aktu założycielskiego lub testamentu,
- opracowania statutu,
- określenia beneficjentów i zasad wypłat,
- rejestracji w KRS-FR,
- wniesienia majątku początkowego (minimum 100 tys. zł).
Zapraszamy do kontaktu z naszymi specjalistami, którzy pomogą w kwestiach prawnych związanych z rejestracją fundacji (nie rejestrujemy fundacji rodzinnych). Zajmujemy się także księgowością w fundacjach, fundacjach z działalnością oraz w fundacjach rodzinnych.